| Powodzie, wichury, śnieżyce, pożary przestrzenne i inne - to katastrofy, które mogą się wydarzyć w naszym mieście. Katastrofy mogą wystąpić w różnych postaciach i rozmiarach. Większość jest powodowana przez zmienne warunki pogodowe. Część z nich jest przewidywalna, - ale większość ciągle nas zaskakuje. Chociaż katastrofy naturalne nie są zjawiskiem, o którym chętnie się czyta, to jednak wskazane jest wiedzieć więcej na ich temat. Wiedza ta pomoże zrozumieć zagrożenia i przygotować się na wypadek ich wystąpienia.
WYPOSAŻENIE NA CZAS KLĘSKI ŻYWIOŁOWEJ
Każda rodzina powinna mieć przygotowane podstawowe wyposażenie na czas klęsk żywiołowych. Podczas katastrof może wystąpić brak elektryczności, gazu, wody itp. Możliwe jest też, że warunki uniemożliwiają opuszczenie domu przez wiele dni. Przygotowane zawczasu wyposażenie ułatwi przetrwanie tego trudnego okresu.
Wyposażenie powinno zawierać:
żywność: mięso owoce i warzywa w puszkach; puszkowane soki, mleko i zupy; cukier, sól i przyprawy; wysokokaloryczne pożywienie (witaminy, słodycze, żywność dla niemowląt i ludzi starszych, krakersy, suchary, ekstrakty kawy i herbaty) - zapas na okres 3 - 5 dni przechowywać w chłodnym i suchym miejscu;
woda: wodę należy zgromadzić najlepiej w plastikowych pojemnikach w ilości 4 - 5 litrów na osobę na okres 3 - 5 dni, wliczając wodę do utrzymania podstawowych zasad higieny (woda powinna być odkażona, np. wybielaczem do prania o stężeniu 5,25 % w ilości 1 kropla na litr wody);
odzież i rzeczy do spania: każdy domownik powinien posiadać 1 zmianę bielizny, odzieży i butów, a dodatkowo okrycie przeciwdeszczowe, ciepłą bieliznę, koc lub śpiwór;
apteczka pierwszej pomocy: gaza; sterylne bandaże, w tym elastyczne; taśmy przylepne; nożyczki; chusta. Termometr; środki aseptyczne, środki przeciwbólowe, aspirynę, środki przeczyszczające, węgiel aktywowany; mydło; rękawice gumowe oraz zapas lekarstw na przewlekłe choroby członków rodziny;
przybory i narzędzia: turystyczny zestaw do gotowania, radio na baterie, latarki, zapasowe baterie, nóż wieloczynnościowy, zapałki, przybory do pisania, przybory do higieny, plastikowe pojemniki, papier toaletowy, przybory do szycia - zestaw powinien być spakowany i gotowy do zabrania.
ZABEZPIECZENIE DOMU
Możliwości zabezpieczenia domu są bardzo ograniczone i wiążą się z dużymi kosztami. Można jednak wykonać przedsięwzięcia profilaktyczne, które zmniejszą do minimum ryzyko strat. Do takich przedsięwzięć należą:
- przeniesienie wartościowych przedmiotów na strych lub wyższe piętro;
- zamontowanie tablic bezpieczników i liczników możliwie jak najwyżej;
- ubezpieczenie w towarzystwie ubezpieczeniowym;
- stworzenie systemu pomocy sąsiedzkiej.
ZAPOBIEGANIE WYPADKOM
Nagły wypadek może się zdarzyć nawet w najbezpieczniejszym miejscu i wśród najbardziej odpowiedzialnych osób. Tę możliwość można zmniejszyć do minimum, jeśli będziemy pamiętać o kilku praktycznych uwagach przedstawionych poniżej. Pamiętajmy, że najczęstszymi ofiarami nagłych zdarzeń są dzieci i ludzie w podeszłym wieku, dlatego zwracajmy szczególną uwagę na miejsca, w których zwykli przebywać.
W DOMU
Zalecenia ogólne:
- nie pozostawiaj odkrytych przewodów elektrycznych,
- zwracaj uwagę, aby brzegi wykładzin, dywanów lub innych przykryć podłogowych nie odstawały od podłoża,
- pamiętaj, aby wszystkie schody i korytarze były dobrze oświetlone i zaopatrzone w poręcze wszędzie tam, gdzie to jest konieczne,
- zabezpieczaj nie używane gniazdka elektryczne (np. zatyczką),
- przechowuj alkohol, naczynia szklane itp. w bezpiecznym miejscu,
- upewnij się, że szklane drzwi i są dobrze widoczne.
W kuchni:
- nie pozostawiaj odkrytych przewodów elektrycznych,
- naczynia stawiaj tak, aby ich rączki nie wystawały,
- osłaniaj piekarnik,
- nie stawiaj garnków, patelni ani innych naczyń na brzegu kuchenki, piekarnika lub blatu roboczego,
- wszystkie środki czystości przechowuj w pojemnikach niedostępnych dla dzieci (np. specjalny rodzaj zamknięć),
- zaopatrz się w odpowiednią gaśnicę lub koc gaśniczy.
W łazience:
- wszystkie leki itp. przechowuj w miejscu niedostępnym dla dzieci i w specjalnych pojemnikach,
- brodzik prysznica powinien być wyposażony w uchwyt do trzymania się i wyłożony matą przeciwślizgową,
- nie napełniaj wanny wyłącznie gorącą wodą, nie pozostawiaj bez nadzoru odkręconych kranów,
- nie używaj w łazience urządzeń elektrycznych zasilających z gniazdek, - sprawdź, czy maty przeciwpoślizgowe nie przesuwają się po śliskiej podłodze łazienki.
W GARAŻU I W OGRODZIE
- przy zmianie zawartości pojemnika z chemikaliami zawsze dobrze go znakuj. Nie używaj naczyń po napojach ani innych o kruszącym wyglądzie do przechowywania chemikaliów,
- wszystkie potencjalne niebezpieczne substancje, np. farby, rozpuszczalniki, paliwo, środki czystości, przechowuj w bezpiecznym miejscu, najlepiej wysoko nad ziemią,
- zamontuj wyłączniki lub odpowiednie bezpieczniki na wszystkich przedłużaczach sieciowych wykorzystywanych do zasilania narzędzi warsztatowych lub ogrodowych,
- nie pozostawiaj narzędzi, zwłaszcza grabi, lin, nożyc, w nieładzie,
- nie kuś losu pozostawiając klucze w stacyjkach urządzeń mechanicznych, np. samochód, kosiarka itp. - wykorzystuj wszelkie zamontowane blokady zabezpieczające przed nieumyślnym otwarciem drzwi przez dziecko w czasie jazdy,
- przy przewożeniu dzieci używaj specjalnych, przeznaczonych do tego fotelików,
- pilnuj, aby wszyscy pasażerowie mieli zapięte pasy bezpieczeństwa,
- przed otwarciem drzwi zawsze upewnij się, że z tyłu nie nadjeżdża inny samochód. Jeżeli natężenie ruchu jest duże wychodź przez drzwi po przeciwnej stronie,
- zanim ruszysz upewnij się, że ani przed, ani za samochodem nie ma nikogo. Zwróć szczególną uwagę na dzieci, które mogą się bawić np. w chowanego.
ZALECENIA OGÓLNE
- zapewnij dzieciom odpowiednią edukację, odpowiednią do ich wieku na temat bezpieczeństwa na drodze,
- nie pozwalaj na zabawy i gry poza miejscami wyznaczonymi do tego celu,
- nie jedz i nie dotykaj nieznanych lub podejrzanie wyglądających potraw i przedmiotów,
- bądź ostrożny mając do czynienia z psami lub innymi zwierzętami, nawet jeżeli wydają się przyjaźnie nastawione,
- powiedz dzieciom, jak mają się zachować w rozmowach z obcymi, jak reagować na propozycję poczęstunku lub przejażdżki z ich strony,
- jeżeli zamierzasz wybrać się w dalszą podróż, to staraj się do niej odpowiednio przygotować. Poinformuj rodzinę lub znajomych o planowanej trasie podróży i spodziewanym czasie swojego powrotu.
W CZASIE WAKACYJNEGO WYPOCZYNKU
- rozważnie korzystaj z kąpieli słonecznych,
- chodź w klapkach, a nie boso,
- nie dotykaj zwierząt, zwłaszcza ryb, jeżowców i meduz. Mogą one czasami użądlić lub poparzyć, nawet jeżeli są martwe,
- jeżeli uprawiasz jakiś sport lub po prostu korzystasz z ruchu, noś odpowiedni do tego ubiór i stosuj się do rad opiekuna,
- miej przy sobie krem do opalania z filtrem ochronnym, preparaty przeciw ukąszeniom owadów, leki na wypadek niestrawności i inne podobne, mogące się przydać preparaty. |
Znajomość sposobów udzielania pierwszej pomocy jest zawsze potrzebna, a wyjątkowego znaczenia nabiera w razie masowych strat sanitarnych, jakie mogą zaistnieć w rejonach porażenia. Podstawowym zadaniem pierwszej pomocy jest utrzymanie przy życiu poszkodowanego oraz zapobieżenie dalszym powikłaniom.
Pomoc ta może obejmować następujące zabiegi:
- zabezpieczenie poszkodowanego przed dodatkowymi urazami,
- zatamowanie krwawienia (doraźny opatrunek uciskowy),
- zapewnienie drożności dróg oddechowych (usunięcie ciał obcych z ust),
- sztuczne oddychanie metodą "usta-usta" i "usta-nos",
- zewnętrzny masaż serca,
- założenie opatrunku na miejsce zranienia,
- uruchomienie złamań (za pomocą środków podręcznych),
- oczyszczenie skażonych powierzchni ciała i odzieży,
Wykonanie czynności składających się na pierwszą pomoc zmniejsza śmiertelność, zapobiega ciężkim powikłaniom (wstrząsom, zakażeniom).
ZŁAMANIA KOŚCI KOŃCZYN, ZWICHNIĘCIA I SKRĘCENIA STAWÓW
Pierwsza pomoc polega na:
- unieruchomieniu kości i stawów w celu uniemożliwienia ruchów w uszkodzonych stawach lub miejscach złamań, ograniczenia ruchów mięśni,
- wykonując unieruchomienie kończyny z powodu złamania kości, należy unieruchomić dwa stawy sąsiadujące ze złamaniem (powyżej i poniżej miejsca złamana),
- w przypadku zwichnięcia lub skręcenia stawów wystarczy unieruchomienie uszkodzonego stawu,
- do unieruchomienia używamy: szyny Kramera, deski, laski, kije, które powinny być owinięte miękkim materiałem,
- w przypadku braku środków unieruchamiających można uzyskać częściowe unieruchomienie przymocowując: - uszkodzoną kończynę dolną do zdrowej,
- uszkodzone ramię do tułowia.
RANY
Rozróżniamy rany: cięte, kłute, szarpane, tłuczone, kąsane, postrzałowe.
Pierwsza pomoc polega na:
- nałożeniu opatrunku (kilka warstw gazy jałowej, na to warstwę waty lub ligniny, wszystko to okręcamy opaską gazową lub chustą trójkątną),
- przed nałożeniem opatrunku oczyścić okolice rany z widocznych zanieczyszczeń.
OPARZENIA
Przed przystąpieniem do udzielania pomocy należy:
- odsłonić miejsce oparzone zdejmując delikatnie lub rozcinając odzież, przylepionej odzieży nie wolno odrywać od skóry, a okroić wokół oparzenia,
- zdjąć z miejsc oparzonych obrączki, pierścionki, bransolety, naszyjniki itp.,
- rozpocząć chłodzenie oparzonych miejsc chłodnym płynem (zimną wodą) i kontynuować to co najmniej 10 min. Nie można dopuścić jednak do wychłodzenia ratowanego - przy dużej powierzchni oparzonej, chłodzenie przerwać wcześniej,
- oparzone miejsce chronić przed kontaktem z ziemią, osłonić jałowym opatrunkiem (oparzenia twarzy nie muszą być osłaniane),
- w razie braku jałowego opatrunku użyć czystego prześcieradła lub folii z rolki,
- zapewnić szybką pomoc medyczną.
ATAK SERCA
Osoba z atakiem serca może się skarżyć na ból w klatce piersiowej, promieniujący do barków i rąk (zwłaszcza lewej), a także na uczucie gniecenia w klatce piersiowej i trudności w oddychaniu:
- chory kurczowo ściska z bólu klatkę piersiową, ma trudności w oddychaniu, jest blady i zlany zimnym potem. Może się też przewrócić. Sprawdzamy obecność oddechu oraz tętno i w razie potrzeby rozpoczynamy resuscytację,
- jeśli chory jest przytomny, sadzamy go z nogami zgiętymi w kolanach. Rozpinamy ciasne części garderoby, staramy się go uspokoić. Jak najszybciej zawiadamiamy pogotowie lekarskie zaznaczając, że istnieje możliwość zawału serca,
- co kilka minut kontrolujemy obecność tętna i stan ogólny chorego. Otwieramy okno, zapewniając dopływ świeżego powietrza. Staramy się zachować spokój i utrzymać gapiów z dala od chorego,
- jeśli chory ma przy sobie odpowiednie leki, np. stosowane w chorobie niedokrwiennej serca, to powinien je przyjąć zgodnie z wcześniejszymi zaleceniami. Czasami pomocne jest podanie kwasu acetylosalicylowego (Aspirin, Polopiryna) rozpuszczonego w szklance wody lub w tabletkach do rozpuszczenia w ustach. Obserwujemy chorego i zapamiętujemy zachodzące zmiany.
Nasze informacje mogą się okazać cenne dla przybyłego lekarza. |
| 1. Zapoznanie się z rodzajami, sposobami ich ogłaszania i odwoływania oraz zasadami zachowania się po usłyszeniu poszczególnych sygnałów alarmowych, 2. Zapoznanie się z rozmieszczeniem najbliższych budowli ochronnych w miejscu pracy i zamieszkania, 3. Zaopatrzenie siebie i członków rodziny w indywidualne środki ochrony przed skażeniami, 4. Zaopatrzenie domowej apteczki w podstawowe leki i materiały opatrunkowe, 5. Opanowanie zasad i sposobów udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym, 6. Zgromadzenie i odpowiednie zabezpieczenie zapasów żywności i wody dla siebie i rodziny na czas utrzymywania się zagrożenia, 7. Przygotowanie mieszkania (budynku) pod względem ppoż., zaciemnienia i ochrony przed skażeniami, 8. Zabezpieczenie - na wsi budynków inwentarskich, zwierząt, płodów rolnych i pasz oraz wody pitnej dla ludzi i zwierząt, 9. Zapoznanie się z zasadami wykonywania prostych prac ratunkowych w rejonie porażenia, 10. Przypadku zarządzenia ewakuacji - zabezpieczenie mienia, wyłączenie dopływu wody, prądu, gazu, spakowanie rzeczy osobistych, dokumentów, środków ochrony przed skażeniami oraz żywności, ścisłe wykonywanie poleceń organizatorów ewakuacji. |
